Birkaç ay önce 13. ve 14. nesil Intel CPU’ların bazı oyun uygulamalarında sorun çıkardığı ortaya çıkmıştı. Bu bağlamda Intel de yeni bir güncelleme yayınladı. Sorunun kaynağının CPU’ların güç limitlerinin ve termal profillerinin aşırı zorlanması olduğu keşfedildi.

Bu ayarlar genellikle anakartlarda varsayılan olarak profilde geliyor. Bu sorunları çözmenin yolu ya tüm yonga ayarlarını elle yapmak ya da basitçe undervolt/underclock (voltaj düşürme-hız düşürme) işlemi yapmak. Her iki yol da performans kaybına neden oluyor ve son testlerde -%15’e varan düşüşler rapor ediliyor. İşlemciyi kararsız çalıştırmaya devam etmek ciddi silikon bozulmalarına neden olacağından ayarlama yapmak elbette şart idi. Bu da çeşitli mavi ekran hataları, herhangi bir uygulamayı açamama, çevre birimleri veya DRAM sorunlarına neden olabiliyor.

Ancak bu hafta anakart üreticileri BIOS’a nihayet yeni bir Intel BaseLine seçeneği ekleyerek bu soruna çözüm getirmeye başladılar. Bu yeni BIOS, ASUS ve Gigabyte tarafından kullanıma sunulurken MSI, Intel’in 13. ve 14. Nesil CPU’larındaki bu kararlılık sorunlarını azaltmak için kullanıcılarına bir BIOS Kılavuzu sunuyor. Diğer anakart üreticileri de kısa süre içinde çözümlerini sunacaklar diye düşünüyoruz.

Öte yandan yukarıda da belirttiğimiz gibi, bu profiller hem çok iş parçacıklı uygulamalarda hem de oyunlarda bazı ciddi performans düşüşlerine neden oluyor. Yani daha iyi bir kararlılık istiyorsanız, çipinizi daha önce çalıştığından daha yavaş çalıştırmak zorunda kalacaksınız.

Çoğu üst düzey anakartın güç sınırları “Sınırsız” veya “4096W/A” modlarına ayarlı olarak geliyor. Aşağıda farklı güç limitlerine ve anakart “Otomatik” (tüm anakartlar için değil), PL1 ve PL2/3/4 limitlerine göz atarak fikir sahibi olabilirsiniz.

• Anakart Otomatik Profili: 4096W/4096W/Sınırsız
• Intel Extreme Yapılandırması (150W): 320W320W/400A
• Intel Extreme Yapılandırması (125W): 253W/253W/400A
• Intel Standart Yapılandırması (150W): 253W/253W/307A

Intel, medya kuruluşlarına sağlanan ancak henüz kamuoyuna sunulmayan bir açıklama yaptı. Açıklamanın tamamı aşağıda yer alıyor:

“Intel sorunun, yüksek ısı altında sürekli olarak yüksek voltaj ve frekansa neden olan standart dışı çalışma koşullarıyla ilgili olabileceğini gözlemlemiştir.

• Sorunun temel nedeni henüz tespit edilememiş olsa da Intel, bu sorunla ilgili raporların çoğunun kilidi açılmış/aşırı hız aşırtma özellikli anakartlara sahip kullanıcılardan geldiğini gözlemlemiştir.
• Intel, 600/700 Serisi yonga seti kartlarının genellikle BIOS varsayılanlarının, örneğin işlemcinin sürekli yüksek voltaj ve frekansa maruz kalmasını sınırlamak için tasarlanmış termal ve güç dağıtım korumalarını devre dışı bırakacak şekilde ayarlandığını gözlemlemiştir:
  • Akım Gezme Korumasını (CEP) devre dışı bırakma
  • IccMax Unlimited bitini etkinleştirme
  • Termal Hız Arttırma (TVB) ve/veya Geliştirilmiş Termal Hız Arttırmayı (eTVB) devre dışı bırakma
  • Sistem kararsızlığı riskini artırabilecek ek ayarlar
  • C-state’leri devre dışı bırakma
  • Windows Ultimate Performans modunu kullanma
  • PL1 ve PL2 değerlerinin Intel tarafından önerilen sınırların ötesine yükseltilmesi

Intel, sistem ve anakart üreticilerinden son kullanıcılara Intel’in önerdiği ayarlarla eşleşen varsayılan bir BIOS profili sağlamalarını istemektedir.

• Intel, müşterinin varsayılan BIOS ayarlarının Intel’in önerdiği ayarlar dahilinde çalışmasını sağlamasını şiddetle tavsiye eder.
• Buna ek olarak Intel, anakart üreticilerine son kullanıcıları kilidi açılmış veya hız aşırtma özelliği kullanımına karşı uyaran uygulamaları şiddetle tavsiye etmektedir.

Intel, temel nedeni belirlemek için bu sorunu aktif olarak araştırmaya devam etmektedir ve ilgili bilgiler elde edildikçe ek güncellemeler sağlayacaktır.

Intel, Mayıs 2024’te hedeflenen sorunun durumu ve Intel’in önerdiği BIOS ayar önerileriyle ilgili kamuya açık bir bildiri yayınlayacaktır.“

Bunun yaşanacağı ve suçun anakart üreticilerine atılacağı az çok belliydi. Buradaki asıl ilginç noktaysa, bu işlemcilerin incelemelerde sırf yüksek puanlar elde etmesi için istikrar yerine performansa önem verilmesi. Öte yandan çarpan kilidi açık işlemcilerin satın alınma sebebi hız aşırtma yapabilmekken şimdi kullanıcılar bundan da mahrum kalacaklar.

Intel’in Mayıs’ta yapacağı açıklamayı dört gözle beklerken, bu sorunun iki nesil CPU boyunca devam etmesi ve Intel’in bu sorunlar ortaya çıkana kadar anakart üreticilerinin “önerilen” ayarlarına karışmaması da kullanıcıların kafasını karıştıracak gibi görünüyor.

Kaynak: wccftech.com